Begin april ondertekenden ze daarvoor samen met Rijkswaterstaat een samenwerkingsovereenkomst. Samen gaan ze werkgevers alternatieven aanreiken om de overlast tot een minimum te beperken. Mobiliteitsadviseur Gerco Huisman, die namens RWS dit initiatief ondersteunt: ‘Het wordt heel mooi, maar tussentijds zal er hinder zijn. Wij willen laten zien dat je als werkgever en werknemer zelf invloed op de impact hebt.’

Een paar maanden na de ondertekening van de samenwerkingsovereenkomst is het enthousiasme van Goedopweg (Utrecht), Zuid-Holland Bereikbaar en Brabant Mobiliteitsnetwerk goed voelbaar, vindt Huisman. ‘In het begin zag ik dat de 3 organisaties het vooral erg leuk vonden om bij elkaar een kijkje in de keuken te krijgen. Ze zochten vooral naar verschillen. Inmiddels zien ze vooral overeenkomsten, want in elke provincie zijn de problemen, zorgen en alternatieven goed vergelijkbaar.’

Snel en zorgvuldig contact leggen

Het doel is om nog dit jaar met de werkgevers in het projectgebied contact te maken. ‘Grote ondernemers gaan we persoonlijk spreken, kleinere benaderen we bijvoorbeeld via brancheverenigingen.’ Het samenwerkingsverband hanteert zo veel mogelijk eenzelfde aanpak en houdt tegelijkertijd rekening met lokale verschillen. ‘Zo is alleen rond Utrecht en boven Breda het openbaar vervoer een serieus alternatief voor de auto. Voor werkgevers in de steden Gorinchem en Geertruidenberg brengt de ligging grote zorgen met zich mee over bereikbaarheid.’ 

Zelf ook gedrag veranderen

De eerste vraag die het samenwerkingsverband altijd aan werkgevers stelt, is waar hun medewerkers wonen en hoe ze reizen. Huisman: ‘Ze wonen bijvoorbeeld vaak op fietsafstand én komen dan toch met de auto. Daar kunnen we natuurlijk wel iets mee.’ Voor gedragsverandering onder medewerkers helpt het als werkgever en management ook zelf hun gedrag aanpassen. ‘Zo laten ze zien dat het verder gaat dan gedragsverandering op papier.’ 

Humeur in mineur

Wat voor iedereen geldt: werkgevers vinden een goede bereikbaarheid belangrijk voor hun personeel, voor hun klanten en voor zichzelf. ‘Wanneer je medewerkers vanwege de drukte op de weg te laat op hun werk zijn of te laat bij hun klant, heeft de werkgever daar last van’, legt Huisman uit. ‘En daar kun je het aangetaste humeur van die medewerker en die klant nog bij optellen.’ Huisman voelt met ze mee, maar stelt ook dat werkgevers en medewerkers een belangrijke troef in eigen handen hebben: ‘Het verkeer ben je zelf. Dus kun je er zelf wat aan doen. Niet je buurman, maar jij.’

Spitsuren mijden

Waar de winst zit, is voor elke onderneming anders. Mogelijkheden zijn onder andere thuiswerken – vooral op de drukste dagen dinsdag en donderdag – ploegendiensten op andere aanvangstijden, buiten de spits reizen, en een e-bike- of een fietsenplan. Rijkswaterstaat zet erop in om vertragingen die er nu al zijn, tijdens de werkzaamheden niet veel verder te laten oplopen. Wat je hiervoor uit de kast moet trekken, valt volgens Huisman wel mee. ‘Als medewerkers nou één dag in de week niet in de spitsuren de weg opgaan, scheelt dat 20 procent verkeer.’ 

In de actiemodus komen

Huisman merkt dat werkgevers de wegwerkzaamheden aan de A27 absoluut serieus nemen. ‘Maar ze hebben al genoeg dagelijkse sores met de inflatie, personeelsgebrek en leveringsproblemen. Daarom moeten we hen toch zo snel mogelijk in de actiemodus krijgen.’ Want als de werkzaamheden zijn begonnen, ben je te laat. Want dan kun je echt niet binnen een paar dagen nog een e-bikeplan uit de grond stampen met voldoende fiscaalvriendelijk aangeschafte elektrische fietsen, een veilige stalling en genoeg oplaadpunten. Daarom zeg ik: Nog niets van ons gehoord? Meld je gerust bij mij of de bereikbaarheidsorganisatie in je provincie! Wij denken graag met je mee over mogelijke oplossingen.’

Iedereen moet meedoen

Behalve werkgevers, kunnen ook individuele werknemers een steentje bijdragen. In de tweede helft van dit jaar begint een campagne die gericht is op het grote publiek. ‘Werknemers gaan hierdoor mogelijk bij hun werkgever navragen wat zijn plannen zijn om de hinder zo klein mogelijk te houden.’ Huisman vervolgt: ‘Het helpt ook als de gemeente actief meedoet. Werkgevers én medewerkers kunnen samen het verschil maken. Bijvoorbeeld door werkoverleggen op woensdagen te plannen en als dat kan, eerst thuis te werken en wat later de weg op te gaan. Stel nou dat werkgevers een brief krijgen van de plaatselijke wethouder, van Rijkswaterstaat én van ons mobiliteitssamenwerkingsverband. Ik denk dat de boodschap dan perfect overkomt en het hen absoluut in beweging zet.’