Aan de westelijke kant van de Houtensebrug wordt een brug met een extra rijbaan naadloos tegen de bestaande brug aangebouwd. ‘Het is natuurlijk een uitgelezen moment om de bestaande brug zo goed mogelijk te leren kennen. Hoe krachtig is de brug nog? Is deze ruim 40 jaar na de bouw nog hetzelfde?’, aldus Didier Droogné, ontwerpmanager bij bouwcombinatie De Groene Waarden.

Muurvast en onwrikbaar

Om dat te weten onderzocht het team de spanning op de kabelstrengen in de brug. Een uitdagende klus, vertelt Robert Jansen van Dywidag, het onderzoeksbureau dat de meetapparatuur leverde. ‘Die kabels, daar kun je niet zomaar bijkomen, dat is een hele operatie. De brug heeft in de wanden, de vloer en de dakplaat betonnen omhullingsbuizen; daar zijn tijdens de bouw van de brug de strengen spankabels al in geplaatst. Pas nadat al het beton was uitgehard, zijn de kabels aangespannen. Daarna zijn deze omhullingsbuizen volgespoten met grout, een mengsel van water en cement. Dit grout wordt ook hard, waardoor de kabels vervolgens muurvast komen te zitten. Daardoor kun je niet de kabelkracht in zijn algeheel meten, alleen echt daar waar je op dat moment aan het meten bent.’

Beton verwijderen om kabels te zien

Droogné vult aan: ‘Toch zagen wij voldoende waarde in die lokale metingen. We hebben met scantechniek gezocht naar de plekken waar eventueel iets opvallends kon zitten. Is daar niets aan de hand, dan mogen we dat met een beetje reserve aannemen voor de hele brug.’ Om bij deze plekken te komen, moest het team de kabels blootleggen, zonder deze te beschadigen. Maar hoe doe je dat als er betonnen buizen omheen zitten? Daarvoor paste het team een speciale techniek toe: hydrodemolition. ‘Dit is een hogedruktechniek waarbij je met water het beton verwijdert zonder de constructie te beschadigen. Zo konden we met speciale apparatuur de kracht in de kabels meten. Na het meten hebben we de omhullingsbuizen ter plekke weer hersteld.’

In de kokers van de brug

Het verkeer heeft geen last gehad van de metingen op 5 en 6 december, de rijbanen zijn gewoon opengebleven. Het werk is immers verricht in de kokers van de brug. En ook de voorbereidingen waren beperkt. Er is feitelijk alleen een trappentoren neergezet onder de brug en via kruipluiken konden de onderzoekers erin. Droogné voegt toe dat de twee specialisten die de kokers ingingen, uiteraard persoonlijk wel goed waren voorbereid: ‘Voor werken in een afgesloten ruimte volg je verplicht een speciale training.’ Jansen is een van die twee specialisten: ‘We gingen uit voorzorg bijvoorbeeld ook met een zuurstofmeter de koker in. Maar verder is het natuurlijk genieten om ín een brug rond te lopen, dat gebeurt echt zelden.’

Nog 30 jaar mee

Nu het team een aantal strengen van de kabels heeft kunnen meten, is relatief nauwkeurig vast te stellen wat de kracht in de kabels is. Op basis van recente visuele inspecties bestond het sterke vermoeden dat de gemeten kracht nog vrijwel hetzelfde zou zijn als de kracht die er ooit is ingebracht. Of dat echt zo is, wordt na een grondige analyse in januari bekend. ‘Jansen: ‘De Houtensebrug is in 1980 opgeleverd en is gebouwd om zo’n 100 jaar mee te gaan. De verwachting is dan ook dat de metingen geen grote verrassingen laten zien en dat de Houtensebrug nog minimaal 30 jaar meekan.’ ‘Het is zeker een belangrijke meting’, stelt Droogné, ‘maar we voeren ook nog andere tests en metingen uit. Zo ontstaat een compleet beeld van de gesteldheid van de brug. Dit is nodig om tot een goed ontwerpplan te komen.’